កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកក្កដា មនុស្ស១៨នាក់បានស្លាប់ បន្ទាប់ពីយន្តហោះធ្លាក់នៅអាកាសយានដ្ឋាន Kathmandu (នេប៉ាល់)។ យោងតាមអាជ្ញាធរអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលរបស់ប្រទេសនេប៉ាល់បានបញ្ជាក់ថា នេះជាការធ្លាក់យន្តហោះលើកទី 105 នៅប្រទេសនេប៉ាល់ ចាប់តាំងពីគ្រោះមហន្តរាយលើកដំបូងនៅក្នុងខែសីហា ឆ្នាំ 1955 ។
ឧបទ្ទវហេតុខាងលើជាថ្មីម្តងទៀតបានព្រមានអំពីកំណត់ត្រាសុវត្ថិភាពអាកាសចរណ៍ក្រីក្រនៃប្រទេសអាស៊ីខាងត្បូងមួយនេះ។
យោងតាមស្ថិតិពីឆ្នាំ 2000 ដល់បច្ចុប្បន្ន មនុស្សជាង 360 នាក់បានស្លាប់នៅក្នុងការធ្លាក់យន្តហោះនៅប្រទេសនេប៉ាល់។ ដូច្នេះតើអ្វីទៅជាហេតុផលដែលធ្វើឱ្យប្រទេសនេប៉ាល់ក្លាយជាចំណុចខ្មៅនៃគ្រោះថ្នាក់អាកាសចរណ៍ ?
ស្ថិតនៅចន្លោះប្រទេសឥណ្ឌានិងចិនជាប់នឹងជួរភ្នំហិមាល័យដ៏ធំបំផុតរបស់ពិភពលោក ប្រទេសនេប៉ាល់មានកំពូលភ្នំចំនួន 8 ក្នុងចំណោមកំពូលភ្នំទាំង14 នៅលើពិភពលោក។
ដូច្នេះហើយ យន្តហោះរបស់ប្រទេសនេប៉ាល់ ជារឿយៗត្រូវធ្វើដំណើរតាមអាកាសយានដ្ឋានតូចៗ ដែលពិបាកទៅដល់ ដោយលាក់ខ្លួននៅតាមភ្នំដាច់ស្រយាលឬកំពូលភ្នំដែលគ្របដណ្តប់ដោយពពក។
មិនត្រឹមតែត្រូវបានរារាំងដោយភ្នំដ៏ធំប៉ុណ្ណោះទេ លក្ខណៈសណ្ឋានដីរបស់ប្រទេសនេប៉ាល់ក៏បង្កើតឱ្យមានការប្រែប្រួលភ្លាមៗនៃគំរូអាកាសធាតុ ដែលប៉ះពាល់ដល់ល្បឿនខ្យល់និងកម្លាំងដែលបណ្តាលឱ្យមានការលំបាកក្នុងការធ្វើដំណើរ។
យោងតាមធនាគារពិភពលោក នេប៉ាល់នៅតែស្ថិតក្នុងក្រុមប្រទេសក្រីក្រ និងគ្មានការអភិវឌ្ឍលើពិភពលោក។ ដូច្នេះហើយ ប្រទេសនេប៉ាល់ប្រឈមនឹងការលំបាកក្នុងការវិនិយោគធ្វើឱ្យប្រសើរឡើង ឬថែទាំយន្តហោះដើម្បីធានាសុវត្ថិភាពសម្រាប់សកម្មភាពអាកាសចរណ៍ស៊ីវិល។
យន្តហោះជាច្រើនមានអាយុកាលចាស់ ខ្វះលក្ខណៈពិសេសនិងបរិក្ខារទូទៅ ហើយជារឿយៗត្រូវបានថែទាំដោយមិនមានប្រសិទ្ធភាព ធ្វើឱ្យគ្រោះថ្នាក់កាន់តែច្រើន។
យោងតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters នេះក៏ជាហេតុផលមួយដែលសហភាពអឺរ៉ុប (EU) បានហាមឃាត់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍នេប៉ាល់ចូលដែនអាកាសនៃប្រទេសទាំងនេះចាប់តាំងពីឆ្នាំ 2013 មក។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅក្នុងការត្រួតពិនិត្យសុវត្ថិភាពចុងក្រោយបំផុតក្នុងឆ្នាំ 2023 សហភាពអឺរ៉ុបបានកត់សម្គាល់ពីការត្រួតពិនិត្យសកម្ម និងបង្កើនការត្រួតពិនិត្យរបស់និយតករអាកាសចរណ៍របស់ប្រទេសនេប៉ាល់។
បញ្ហាការគ្រប់គ្រង និងបណ្តុះបណ្តាលអាកាសយានិករបស់ប្រទេសនេប៉ាល់ក៏បណ្តាលឱ្យអ្នកជំនាញព្រមានផងដែរព្រោះគ្រោះថ្នាក់ជាច្រើនបណ្តាលមកពីអ្នកបើកបរយន្តហោះធ្វើការសម្រេចចិត្តមិនសមហេតុផល។
នៅក្នុងឧបទ្ទវហេតុដែលបានសម្លាប់មនុស្សចំនួន 72 នាក់ក្នុងខែមករា ឆ្នាំ 2023 អ្នកបើកយន្តហោះត្រូវបានគេនិយាយថា ខ្វះចំណេះដឹង និងអនុវត្តនីតិវិធីមិនត្រឹមត្រូវ ដោយបានរុញដងថ្លឹងបញ្ជាខុស បណ្តាលឱ្យយន្តហោះធ្លាក់៕ ដោយ៖ ធីរីណា
